بررسی رابطه تجربه عرفانی و تصویر
پایان نامه
- دانشگاه تربیت معلم - تهران - دانشکده ادبیات و علوم انسانی
- نویسنده مریم علی نژاد
- استاد راهنما محمود فتوحی
- تعداد صفحات: ۱۵ صفحه ی اول
- سال انتشار 1389
چکیده
در این رساله که باهدف بررسی رابطه میان تصویر و تجربه عرفانی، سرشت نوشتار صوفیانه از این منظر و نقش فردیت عارف در تصویر این تجربیات تدوین شده است، پس از ذکر کلیات و مقدماتی درباره تجربه عرفانی و تصویر خیال، متون نثر صوفیه را از منظر تصویرپردازی در دو رده متون گفتمانی و اخلاق مورد بررسی قرار داده ایم. اگرچه بنابر بررسی های انجام شده نمی توان برخی از این متون را صددرصد در رده آثار گفتمانی یا خلاق جای داد. آنچه از این بررسی، حاصل شده، آن است که تصویرهای بلاغی در آثار هر دو رده، هر چند متفاوت از دیگری، به چشم می خورد. از جمله این تفاوت هاست : 1) تفاوت در محتوای تصویرها، به این معنا که از آنجا که تصویرهای بکار رفته در متون گفتمانی از سنت نوشتاری صوفیه پیروی می کنند، می توان آنها را ماقبلی نامید، این در حالی است که محتوای تصویرها در متون خلاق که بر اساس تجربیات شخصی شکل می گیرند، اغلب مابعدی اند و برای نخستین بار مطرح می شوند. 2) تفاوت دیگر در کارکرد این تصویرها، است، به این ترتیب که تصویر در متون گفتمانی که با قصد واندیشه از پیش مشخص تدوین می شوند، اغلب در خدمت ایده های مولف و تثبیت کننده آنهاست. در حالی که تصویرها در متون رده دوم، دارای کارکرد انگیزشی و احساسی هستند و مولف آنها را به منظور انتقال بار احساسی و عاطفی ناشی از تجربه اش بکار می گیرد. 3) تفاوت سوم در میزان خیال انگیزی تصویرها قابل بررسی است، به عبارت دیگر، تصویر ها در متون گفتمانی، نسبت به متون خلاق، از عمق تخیل کمتری برخوردارند و درک و دریافت آنها، مستلزم تلاش ذهنی چندانی از سوی مخاطب نیست. درباره خاستگاه این تصویرها، نکته قابل ذکر آن که، از آنجا که آثار هر دو رده در درون سنت تصوف شکل گرفته اند و از تاثیر آن برکنار نیستند، در بررسی ها، تاثیر مطالعه و تعمق در متون صوفیه را در اقتباس تصویرها، بیشتر از عوامل دیگر می یابیم، علاوه بر آن از حضور عناصر مربوط به قرآن و حدیث و سنت ادب تغزلی و حماسی نیز نمی توان چشم پوشید. نکته پایانی آن که اگر چه نمی توان کاربرد صور بلاغی را مختص متون یک رده دانست، اما نکاتی در این میان حائز اهمیت است که دو رده مذکور را از هم متمایز می سازد. نخست مولف اثر و قصد وی از نگارش اثر است و دیگر کارکرد و بسامد تصویرهای بکار رفته در آنهاست.
منابع مشابه
تجربه دینی و رابطه آن با تجربه عرفانی و وحی
تجربه دینی یکی از موضوعاتی است که در کلام جدید و فلسفه دین و در فضای دین‌پژوهی جدید رشد پیدا کرده است. تجربه دینی در حیات مؤمنانه نقش ویژه‌ای دارد و گستره وسیعی را در بر می‌گیرد که شامل دعا، مناجات، استجابت دعا، شهودهای روحانی و ... می‌شود. تجربه عرفانی نیز که نسبت نزدیکی با تجربه دینی دارد، به زندگی اهل عرفان معنا می‌بخشد. در این تجربه شخص عارف به وحدت با حقیقت غایی می‌رسد و به مقامی دست پیدا ...
متن کاملتجربه دینی و رابطه آن با تجربه عرفانی و وحی
تجربه دینی یکی از موضوعاتی است که در کلام جدید و فلسفه دین و در فضای دین پژوهی جدید رشد پیدا کرده است. تجربه دینی در حیات مؤمنانه نقش ویژه ای دارد و گستره وسیعی را در بر می گیرد که شامل دعا، مناجات، استجابت دعا، شهودهای روحانی و ... می شود. تجربه عرفانی نیز که نسبت نزدیکی با تجربه دینی دارد، به زندگی اهل عرفان معنا می بخشد. در این تجربه شخص عارف به وحدت با حقیقت غایی می رسد و به مقامی دست پیدا ...
متن کاملبررسی رابطه تجربه عرفانی و زبان تصویری در عبهرالعاشقین
مقاله حاضر ضمن اشاره ای گذرا به محتوا و درونمایه عبهرالعاشقین نوشته روزبهان بقلی شیرازی (522ـ606) بر آن است که در گام نخست به تصویرپردازی و ساختارهای تصویری روزبهان در این اثر عرفانی بپردازد، سپس نقش این تصاویر و شگرد های بلاغی را در بازنمایی اندیشه و ذهنیات روزبهان، و نیز نحوه ارتباط میان آنها را مورد بررسی قرار دهد. حاصل این پژوهش آن است که با توجه به ذهنیت استعاره گرای روزبهان، «قطب استعاری ...
متن کاملتجربه عرفانی و شهود باطنی
عرفان به عنوان معرفت، حاصل تجربه‌ای باطنی است که در سنت اسلامی معمولاً از آن به «کشف» و «شهود» و در سنت غربی جدید معمولاً از آن به «تجربۀ عرفانی» تعبیر می‌کنند. در فلسفۀ دین معاصر از «تجربۀ دینی» نیز بسیار سخن می‌گویند که نزدیک به تجربۀ عرفانی است. مباحثی هم که در این دو زمینه مطرح می‌شود، مشابه است و در مواردی هم‌پوشانی دارد. گاهی تجربۀ دینی را امری عام و تجربۀ عرفانی را قسمی از آن در نظر می‌گیر...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
نوع سند: پایان نامه
دانشگاه تربیت معلم - تهران - دانشکده ادبیات و علوم انسانی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023